ATMP.5Na, ATMP’nin pentasodyum tuzu olarak da bilinen, C3H7NO9P3Na5 formülüne sahip organik bir fosfonik asittir. Beyaz kristal toz halinde olan bu madde, suda kolayca çözünür ve mükemmel şelatlama, düşük eşik inhibisyonu ve kristal yapısı bozma özelliklerine sahiptir. Bu sayede su sistemlerinde kireç oluşumunu önler ve metal yüzeylerde korozyonu engeller.

ATMP.5Na’nın kimyasal ve fiziksel özellikleri şunlardır:

• Molekül ağırlığı 409 g/mol’dür.
• Erime noktası 200 °C’dir (parçalanır).
• Kaynama noktası yoktur.
• Yoğunluğu 1.33 g/mL’dir (20 °C).
• Çözünürlüğü suda 61 g/100 mL’dir.
• pKa değeri 10.5’tir.

ATMP.5Na’nın üretim yöntemi ise şöyledir:

• Mannich tipi reaksiyon yöntemi: Bu yöntem ATMP.5Na’nın en yaygın üretim yöntemidir. Amonyak, formaldehit ve fosforik asit arasında gerçekleşen bir Mannich tipi reaksiyon ile ATMP elde edilir. Daha sonra ATMP, sodyum hidroksit ile nötralize edilerek ATMP.5Na’ya dönüştürülür.

ATMP.5Na’nın kullanım alanları arasında şunlar bulunur:

• Deterjan ve temizlik maddeleri: ATMP.5Na, deterjan ve temizlik maddelerinde metal iyonlarını şelatlayarak sertliği azaltır ve kireç lekelerini önler.
• Su arıtma: ATMP.5Na, endüstriyel su arıtma sistemlerinde kireç önleyici ve korozyon engelleyici olarak kullanılır. Özellikle yüksek sertlik, alkali ve pH değerine sahip soğutma suyu sistemleri ve petrol rafinerileri için uygundur.
• Metal işleme: ATMP.5Na, metal işlemede kalaylama, lehimleme ve galvanizleme gibi işlemlerde kullanılır. ATMP.5Na, metal yüzeylerdeki oksit tabakasını temizler ve metallerin daha iyi yapışmasını sağlar.
• Gübre üretimi: ATMP.5Na, gübre üretiminde de kullanılır. ATMP.5Na, bitkilere azot sağlayan bir gübredir. Özellikle pirinç gibi su altında yetişen bitkiler için uygundur.